- عز و جل (عَزْ زَ وَ جَل ل)
مرکّب از: دو فعل عزّ + جل ّ، هر دو صیغۀ ماضی است بمعنی غالب شد و بزرگ شد. و این ماضی برای دوام است. (غیاث اللغات) (آنندراج)، عزیز است وبزرگ و ارجمند. جمله ای است که عقیب نام خدای تعالی آرند: تا آنگه که بگویند که خدای عزوجل یکی است و بجز از وی خدای نیست. (ترجمه تفسیر طبری)،
جهان بکام تو دارد خدای عزوجل
بودمساعد تو ذو الجلال و الاکرام.
فرخی.
خدای عزوجل از تنش بگرداناد
مکاره دو جهان و وساوس خناس.
منوچهری.
عالم را خاک کف پای تو کرده ست
عزوجل ایزد مهیمن متعال.
منوچهری.
ایزد عزوجل مدت... بپایان آورد. (تاریخ بیهقی ص 91)، خدای عزوجل ایشان را ازبهر تأیید دولت خداوند مانده است. (تاریخ بیهقی ص 332)، و بر آن خدای عزوجل واقف است. (تاریخ بیهقی ص 374)،
گفتارشان بدان و بگفتار کار کن
تا از خدای عزوجل وحیت آورند.
ناصرخسرو.
گفتند این اسپ فرشته ای بود کی خدای عزوجل به صورت اسپی گماشت. (فارسنامۀ ابن البلخی ص 74)،
حفظ و عون خدای عزوجل
بر سر و تنش خود و خفتان باد.
مسعودسعد.
غمین نباشم ازیرا خدای عزوجل
دری نبندد تا دیگری بنگشاید.
مسعودسعد.
آنکه او را خدای عزوجل
داد علم علی و عدل عمر.
مسعودسعد.
کیست ماهی چیست دریا در مثل
تا بدان ماند خدا عزوجل.
مولوی.
قاضی به کشتنم فتوی داد و سلطان مصالح خویش اندر هلاک من همی بیند، بجز خدای عزوجل پناه نمی بینم. (گلستان سعدی)، گفتم سپاس و منت خدای را عزوجل که از برکت درویشان محروم نماندم. (گلستان)،
کریم عزوجل غیب دان و مطلع است
گرش به جهر بخوانی و گر به خفیه و راز.
سعدی.
بر خدای عزوجل توکل کرد. (تاریخ قم ص 8)
جهان بکام تو دارد خدای عزوجل
بودمساعد تو ذو الجلال و الاکرام.
فرخی.
خدای عزوجل از تنش بگرداناد
مکاره دو جهان و وساوس خناس.
منوچهری.
عالم را خاک کف پای تو کرده ست
عزوجل ایزد مهیمن متعال.
منوچهری.
ایزد عزوجل مدت... بپایان آورد. (تاریخ بیهقی ص 91)، خدای عزوجل ایشان را ازبهر تأیید دولت خداوند مانده است. (تاریخ بیهقی ص 332)، و بر آن خدای عزوجل واقف است. (تاریخ بیهقی ص 374)،
گفتارشان بدان و بگفتار کار کن
تا از خدای عزوجل وحیت آورند.
ناصرخسرو.
گفتند این اسپ فرشته ای بود کی خدای عزوجل به صورت اسپی گماشت. (فارسنامۀ ابن البلخی ص 74)،
حفظ و عون خدای عزوجل
بر سر و تنش خود و خفتان باد.
مسعودسعد.
غمین نباشم ازیرا خدای عزوجل
دری نبندد تا دیگری بنگشاید.
مسعودسعد.
آنکه او را خدای عزوجل
داد علم علی و عدل عمر.
مسعودسعد.
کیست ماهی چیست دریا در مثل
تا بدان ماند خدا عزوجل.
مولوی.
قاضی به کشتنم فتوی داد و سلطان مصالح خویش اندر هلاک من همی بیند، بجز خدای عزوجل پناه نمی بینم. (گلستان سعدی)، گفتم سپاس و منت خدای را عزوجل که از برکت درویشان محروم نماندم. (گلستان)،
کریم عزوجل غیب دان و مطلع است
گرش به جهر بخوانی و گر به خفیه و راز.
سعدی.
بر خدای عزوجل توکل کرد. (تاریخ قم ص 8)
